Depi kòmansman lane 2021 an, nan bouch tout moun, nan tout sektè e menm nan pouvwa a se yon sèl koze : “referandòm”. Gen anpil tire pye sou pwosesis la, men pouvwa a mobilize pou li fèt 27 jen k ap vini la.
Kisa ki referandòm nan ?
Nan yon peyi kote demokrasi tabli kò l, referandòm se yon pwosesis kote leta mande pèp lan pou l vin bay pozisyon l, vote oubyen refize yon kantite lwa y ap pwopoze oubyen y ap modifye nan lwa manman peyi a.
Kisa konstitisyon 1987 lan di sou kesyon referandòm ?
Atik 284.3 nan konstitisyon 1987 lan di : « Tout konsiltasyon popilè ki gen pou objektif chanje konstitisyon an, nan yon pwosesis referandòm dwe entèdi.
Poukisa referandòm nan pwovoke tout deba sa yo anndan sosyete a ?
Paske anpil moun, nan inivèsite, nan sosyete sivil lan, nan opozisyon e menm kèk inivèsite nan peyi etranje montre manda prezidan Jovenel Moïse fini depi 7 fevriye 2021 an ; sa lakòz referandòm nan vin parèt yon pwosesis ilegal. Anplis, se pa yon senp demonstrasyon pésonèl, se atik 134-2 nan konstitisyon an ki bay sa.
Paske nouvo konstitisyon gouvènman an pa fè deba nan mitan sektè nan peyi a pou yo bay avi yo epi/oubyen fè kèk sijesyon;
Paske li ekri nwa sou blan nan konstitisyon 1987 lan, referandòm pa gen dwa fèt. Nans sans sa a, li vin parèt klè kou dlo kòk, se yon mank respè kont manman lwa peyi a (enkonstisyonèl pou jiris yo).
Ki dat gouvènman an prevwa fè referandòm nan?
Gouvènman an prevwa fè referandòm nan toupatou nan peyi Dayiti jou k ap dimanch 27 jen kap 2021 an.
Pandan sitiyasyon sosyopolitik, ekonomik difisil nan peyi a, pandan lavi chè ap malmennen majorite ayisyen k ap viv sou ti bout tè sa, n ap rete swiv pou n wè si wi ou non referandòm lan ap rive fèt.
